Często praktyce mogą pojawić się trudności z określeniem, czy zawarta umowa jest umową spedycji, czy umową przewozu. W obu umowach głównym celem będzie przede wszystkim transport różnego rodzaju towaru. Jednak w przypadku umowy spedycji mogą pojawić się dodatkowe usługi. Ponadto możliwe jest wykonywanie przewozu przez spedytora, który ma jednocześnie prawa i obowiązki przewoźnika. Niestety, często zdarzają się sytuacje, w których firma z branży TSL posiadająca licencję spedycyjną jest pomimo to uważana – zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego – wyłącznie za przewoźnika.
NAZWA UMOWY A JEJ TREŚĆ I CHARAKTER
Ustalenie, z jaką umową mamy do czynienia, wymaga przeanalizowania jej treści, dokonania wykładni oświadczeń woli stron oraz ich oceny przez pryzmat konkretnych przepisów. Oznacza to, że nazwa umowy (np. umowa spedycji) nie świadczy o jej rodzaju, ponieważ o charakterze danej umowy decyduje jej treść, cel oraz zgodny zamiar stron.
DEFINICJA UMOWY SPEDYCJI I PRZEWOZU
Aby poznać różnicę pomiędzy tymi umowami, w pierwszej kolejności należy wskazać definicję tych umów.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego:
“przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem”.
Z kolei „przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.”
RÓŻNICE POMIĘDZY UMOWĄ SPEDYCJI A UMOWĄ PRZEWOZU
Oznacza to, że umowa spedycji dotyczy organizacji przewozu w bardzo szerokim znaczeniu. W umowie spedycji ważne jest zobowiązanie się spedytora albo do wysłania, albo do odbioru przesyłki na zlecenie klienta, lub do świadczenia innych usług potrzebnych do dokonania przewozu. Usługi spedycyjne mają zatem głównie charakter fachowej pomocy w obsłudze przewozu towarowego.
Przykładowo usługi spedycyjne mogą polegać na: udzielaniu porad, zawieraniu umów przewozu, sporządzaniu dokumentów, przekazaniu przesyłki odbiorcy. Mogą to być też czynności organizacyjno-prawne związane z przewozem, na przykład: zawarcie umowy z przewoźnikiem w imieniu zleceniodawcy, przygotowywanie listów przewozowych.
Natomiast, istotą umowy przewozu rzeczy jest ich przemieszczenie z jednego miejsca w drugie i to przemieszczenie powinno być zasadniczym, a nie ubocznym przedmiotem umowy.
Różnicę pomiędzy umową przewozu a umową spedycji najlepiej można zrozumieć na podstawie orzecznictwa Sądu Najwyższego:
Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego (wyrok z 6 października 2004 r., sygn. I CK 199/04, opubl. LEX nr 146332) „gdy podmiot przyjmuje ofertę, w której mowa jest tylko o przewozie rzeczy, a żadne czynności konkludentne nie wskazują na istnienie dodatkowych postanowień umownych obejmujących usługi związane z przewozem, to umowa zawarta przez przyjęcie oferty jest stricte umową przewozu, a nie umową spedycji. Nie ma przy tym znaczenia, czy przyjmujący taką ofertę wykona przewóz osobiście, czy posłuży się dalszym przewoźnikiem. Okoliczność ta nie przekształca takiej umowy w umowę spedycji”.
Reasumując, w sytuacji przyjęcia samego zlecenia transportowego, bez dodatkowych czynności, takich jak przygotowanie towaru do nadania, uczestniczenie w czynnościach załadunku, przygotowywanie dokumentacji, co do zasady nie będziemy mieli do czynienia z organizacją przewozu. W rezultacie nie będzie to umowa spedycji.
Ustalenie, z jaką umową mamy do czynienia, ma kluczowe znaczenie dla określenia odpowiedzialności przedsiębiorstwa transportowego wobec jego klienta. Odpowiedzialność spedytora jest w stosunku do odpowiedzialności przewoźnika znacznie szersza.
Więcej informacji na temat zarówno umowy przewozu, jak i umowy spedycji znajdą Państwo w aktualnościach na naszej stronie internetowej.
Wszystkie teksty umieszczane na naszej stronie internetowej są naszą opinią. Prosimy nie traktować ich jako porady prawnej w konkretnej sprawie, ponieważ konkretna sprawa zawsze wymaga indywidualnej analizy.
Umowa spedycji Ełk | Umowa transportu | Prawo transportowe
Mam nadzieję, że artykuł okazał się dla Ciebie przydatny. Jeżeli tak było, polub Nas na Facebooku – Kancelaria Prawna Grabek Gróndwald. Dla Ciebie to jedno kliknięcie, a dla mnie to potwierdzenie, że moja praca jest wartościowa.
Radca prawny Gabriel Gróndwald
Kancelaria Prawna Grabek Gróndwald Ełk | legalgg.pl | kancelaria@legalgg.pl
