Ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621), wprowadziła liczne zmiany w zakresie ubezpieczeń społecznych. Od dnia 1 stycznia 2022 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych otrzyma dodatkowe uprawnienia w zakresie kontroli osób przebywających na zwolnieniu lekarskim.
Przykładowo na mocy nowego przepisu – teoretycznie – urzędnicy z ZUS mogą zapytać rodzinę czy sąsiada pracownika przebywającego na L4 o to, co robił w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim.
Dlaczego? Chodzi o art. 61a ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, który będzie obowiązywać od 1 stycznia 2022 roku. Zgodnie z ww. przepisem:
„Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w celu ustalenia prawa do zasiłku i jego wypłaty, może pozyskiwać dane i informacje w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz do ich wypłat od ubezpieczonych oraz płatników składek, którzy są obowiązani bezpłatnie je udostępnić”.
Należy zaznaczyć, że powyższy przepis daje urzędnikom ZUS bardzo duże możliwości w pozyskiwaniu wiadomości dotyczących danej osoby, która ubiega się o zasiłek. Po pierwsze, nie tylko powyższy przepis nie precyzuje, jakich informacji lub danych może żądać ZUS, ale również grupa podmiotów, od których ZUS może żądać informacji, jest zbyt obszerna – są to ubezpieczeni i płatnicy składek. Teoretycznie ZUS może więc żądać informacji od bardzo szerokiego kręgu podmiotów. Przykładowo może być to sąsiad, członek rodziny czy pracodawca. Po drugie, osoby, do których zwróci się ZUS, są zobowiązane do udostępnienia takich informacji. Oznacza to, że nie mogą one odmówić udzielenia informacji. Tymczasem ustawodawca nie przewidział żadnej drogi odwoławczej, ani nie sprecyzował katalogu informacji czy danych, o jakie może wnioskować.
Nowy art. 61a ust. 2 ustawy daje ZUS szerokie możliwości zbierania informacji odnośnie do konkretnej osoby ubiegającej się o zasiłek.
W odpowiedzi na różne opinie na temat nowej regulacji ZUS przedstawił swoje stanowisko w tej sprawie i wskazał, jak należy interpretować nowy przepis.
– Chodzi na przykład o sytuacje, kiedy osoba zatrudniona u dwóch pracodawców przebywa na zwolnieniu lekarskim. ZUS będzie mógł pozyskać informacje, czy ubezpieczony, wykorzystując zwolnienie lekarskie w jednej firmie, nie pracował w tym samym czasie u drugiego pracodawcy – wyjaśnia rzecznik ZUS Paweł Żebrowski. – Przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie będą odwiedzali sąsiadów naszych klientów i prosili ich o informacje na ich temat – dodaje (za: portal gazetaprawna.pl).
Czy ZUS będzie interpretował nowy przepis w sposób ścisły tylko w odniesieniu do konkretnego świadczeniobiorcy i jego płatnika oraz wyłącznie w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz do ich wypłat – dopiero pokaże czas, gdy przepis wejdzie w życie, czyli 1 stycznia 2022 roku.
Mam nadzieję, że artykuł okazał się dla Ciebie przydatny. Jeżeli tak było, polub Nas na Facebooku – Kancelaria Prawna Grabek Gróndwald. Dla Ciebie to jedno kliknięcie, a dla mnie to potwierdzenie, że moja praca jest wartościowa.
radca prawny Anna Grabek
anna.grabek@legalgg.pl
Wszystkie teksty umieszczane na naszej stronie internetowej są naszą opinią. Prosimy nie traktować ich jako porady prawnej w konkretnej sprawie, ponieważ konkretna sprawa zawsze wymaga indywidualnej analizy.
Kancelaria Prawna Grabek Gróndwald Ełk | legalgg.pl | kancelaria@legalgg.pl
